کیفیت قیر و فناوری تولید آن درگذشته و حال-بخش دوازدهم
مطالعات اخیر در زمینه ویژگی قیرها
Whiting و همکاران استفاده از آنالیز عنصری و گروههای عاملی را برای نظارت بر تغییرات ترکیبی رخداده براثر دمیدن هوا بر قیر طبیعی را به کار گرفتند. مشخص شد که هتراتم، درجه غیراشباع و ترکیببندی گروههای عاملی با دوام قیر در ارتباط است. Subramanian و همکاران مطالعات ترکیبی قیر و محصولات مشتق شده از آن را با استفاده از کروماتوگرافی گازی بررسی کردند. Borrego و همکاران مطالعات طیفسنجی قیر و شیل نفتی انتخابشده از منطقه شیل های نفتی اسپانیا را ارائه کردهاند. نتایج مربوط به ترکیببندی قیر و شیل نفتی بیان کرد که با افزایش بلوغ، شباهت قیر و شیل های نفتی افزایش مییابد.
Rafenomantsoa و همکاران آنالیز ساختاری ماسههای قیری بمولنگا را بهوسیله NMR و FIMS گزارش کردهاند. Bukka و همکاران تأثیر مقدار هیدروکربوکسیلیک اسید را بر ویسکوزیته قیر بهوسیله روش تعیینکننده FTIR، تقطیر جزءبهجزء و همچنین تعیین ویژگیهای ماسههای قیری Utah را با استفاده از طیفسنجی IR و NMR را ارائه کردهاند.
نتایج نشان میداد که گروه مجزایی از ترکیبات حاضر در اجزاء قطبی قیر ممکن است تأثیر چشمگیری بر روی ویسکوزیته داشته و اگر اهمیت آن نسبت به مقدار آسفالتن بیشتر نباشد، حداقل این است که با آن برابری میکند. Quddus و همکاران ترکیببندی شیمیایی قیر دمیده کاتالیزوری را موردمطالعه و بررسی قراردادند. اخیراً Huang و Bertholf توزیع وزن مولکولی اجزاء تشکیلدهنده قیر بهدستآمده از روش Corbett را با استفاده از طیفسنجی ژل نفوذی موردمطالعه قرار دادهاند.
نتیجهگیری
بر پایه بررسی وضعیت فعلی فناوری خوراک اولیه برای تولید قیر باکیفیت، تکنولوژی فرآیندهای درگیر در زمینه تولید قیر و رابطه بین پارامترهای ترکیبی و خواص عملکردی میتواند بهصورت زیر خلاصه شود:
1- تولید قیر که تا اوایل دهه هفتاد میلادی چندان بااهمیت نبوده، اکنون به وضعیتی رسیده که شامل یک فرآیند پالایشی مهم جهت تبدیل کردن خوراکهای مختلف به قیرهای صنعتی و آسفالتی باکیفیت است.
2- پیشرفتها در زمینه تفکیک علوم و تکنیکهای ابزاری، باعث افزایش شناخت از پارامترهای ساختاری-شیمیایی خوراک، فرآیند تولید قیر و رابطه متقابل آنها با خواص عملکردی شده است.
3- اگرچه اکثر قیرهای باکیفیت با اتکا به خوراکهای قیری مرسوم تهیه میشوند اما استفاده از منابع غیر قیری (دارای مقدار واکس بالا و آسفالتن کم) برای تولید قیر نیز با استفاده از طرحها و فرآیندهای با تکنولوژی جدید روبه افزایش است.
4- در حال حاضر درک عمیقی از علم و اصول مهندسی شیمی درگیر در فرآیند دمیدن برای تولید قیر وجود دارد که این امر منجر به توسعه موارد زیر شده است:
الف) تولید شکل جدید رآکتورها که باعث افزایش بهرهوری اکسیژن و کاهش مدتزمان تولید شده است.
ب) ارتقاء سینتیک واکنشی درگیر در عملیات دمیدن هوا در نتیجه ی اتصال ترکیبات مولکولی خوراک با پارامترهای عملیاتی برای به دست آوردن یک تعادل قابلقبول از نوع ترکیب هیدروکربنها در جهت افزایش عملکرد موردنیاز.
در مطالعات و تحقیقات آتی باید توجه زیادی به تأیید برخی از گزارشها و یافتهها در زمینه تولید قیر با استفاده از خوراکهای غیر قیری شده و معادلات مرتبط با پارامترهای ترکیبی و خواص عملکردی نیز مشخص شود.
برای مشاهده اولین مطلب درباره این موضوع برروی لینک زیر کلیک کنید: