آزمون ضربه
در اصل دو آزمون پاندول ویالیت (Vialit) و صفحه ویالیت برای بررسی کیفیت چسبندگی قیر وجود دارد. هردو روش بهآسانی برای پیشبینی رنج وسیعی از موقعیتهای در محل انطباق پذیر هستند و بیشترین اهمیت را در موقعیتهایی دارند که سنگدانه بهطور مستقیم در تماس با فشار ترافیک است مانند روکش سطح.
در آزمون صفحه ویالیت ذرات سنگدانه روی یک سینی از قیر پرس شده است. سینی وارونه میشود و یک توپ استیل روی سمت مخالف رها میشود. ضربه حاصل از توپ باعث جدا شدن ذرات سنگدانه بر اساس شرایط آزمون میشود. تعداد ذرات سنگدانه جداشده با افزایش تعداد ضربهها میتواند برای تشخیص کارایی استفاده شود. بررسی ظاهری سنگدانههای جداشده معمولاً میتواند نوع شکست را مشخص کند.
بهوسیله این دستگاه ساده میتوان رنج وسیعی از متغیرها را بررسی کرد. برای مثال شکل 6 سنگدانههای چیپینگ جداشده از سنگدانه دلریتی[1] خشک و تمیز و خشک و گردوغباری را نشان میدهد. انواع مختلف بایندر و نرخهای کاربرد ممکن است برای صفحه استیل استفاده شود. نمونههای آزمون ممکن است در رنج وسیعی از شرایط فرایند مانند دماهای بالا و پایین، پیرشدگی یا سخت شدگی و غیره قرار بگیرند.
شکل 6: اطلاعات صفحه ویالیت برای سنگ دانه های دلریتی تمیز و خشک و غباری
آزمونهای کشش
کشش قیر ممکن است بهوسیله انواع مختلف آزمون کشش بررسی شود. آزمون کشش اینسترون[2] از دستگاه کشش اینسترون برای استخراج گونههای سنگدانههای آزمون از ظرفهای قیر تحت شرایط کنترلشده آزمایشگاه استفاده میکند. متغیرهای آزمون مانند نوع سنگ، مقدار گردوغبار، دمای آزمون، نرخ بارگذاری، نوع قیر و غیره برای تغییر نتایج نشان دادهشده است. یک مثال از اطلاعات بهدستآمده از چهار نوع سنگ مختلف با افزایش مقدار گردوغبار در شکل 7 نشان دادهشده و مشخصشده حداکثر فشار هنگام آزمون برای سنگدانههای مختلف متغیر است.
شکل 7: اطلاعات کشش اینسترون،تأثیر مقدار گردوغبار برای چهار سنگدانه مختلف
آزمون کشش لیمپت[3] برای اندازهگیری کمی قدرت پیوند بین سنگدانه روکش آسفالت و سطح زیرین توسعه دادهشده است. این آزمون از یک دستگاه کشش لیمپت استفاده میکند که در اصل برای اندازهگیری فشار کششی بتن توسعهیافته است. یک صفحه فلزی با قطر 50 میلیمتر بر سطح جاده محکم شده است و حداکثر بار برای رسیدن به کشش تعیینشده. از این روش میتوان در آزمایشگاه و سطح جاده استفاده کرد.
شکل 8 اطلاعات بهدستآمده از چیپینگهای تمیز و گردوغباری با قیرهای K1-70 و 100sec نشان میدهد. تأثیر محتوای گردوغبار و نوع قیر روی چسبندگی پیوند قابلمشاهده است. مشخصشده محتوای گردوغبار روی سنگدانه میتواند بهطور معکوس بر چسبندگی بین سنگدانه و قیر تأثیر بگذارد. چیپینگهای پوستهپوسته (Flaky) نسبت به چیپینگهای مکعبی چسبندگی بهتری دارند که به دلیل داشتن حداقل میانگین ابعاد کمتر است. شستن سنگدانهها یا استفاده از عوامل چسبنده بهبود چسبندگی سطح روکش آسفالت را نشان داده و همانطور که انتظار میرود چسبندگی ضعیف هنگامی اتفاق میافتد که از چیپینگ گردوغباری و سرعتپایین اسپری قیر باهم استفاده میشود.
شکل 8: آزمون ویالیت، از بایندرهای sec 100 و K1-70 و چیپینگهای تمیز و گردوغباری استفادهشده
[1] dolerite
[2] Instron
[3] Limpet
